Karar Hesaplama
Karar Hesaplama Aracı
Hata Bildir İki zor seçenek arasında kaldınız mı? Yeni bir iş teklifini mi kabul etmelisiniz, yoksa mevcut düzeninizde mi kalmalısınız? Karar Verme Aracı; duygusal karmaşayı bir kenara bırakıp, seçeneklerinizi matematiksel verilere döker. Kriterlerinize önem puanı vererek hangi seçeneğin sizin için mantıken daha ağır bastığını hesaplar.
"En kötü karar, kararsızlıktan iyidir." sözünü hayata geçirin. Sezgilerinizi matematik ile doğrulayın.
📊 Nasıl Çalışır? (Ağırlıklı Karar Matrisi)
Bu yöntem (Pugh Matrisi), karmaşık kararları basit puanlara indirger. Hesaplama şu 3 adımda yapılır:
Sizin için önemli olan ne? (Örn: Araba alırken "Fiyat" %60, "Konfor" %40 önemlidir.)
Her seçenek için kriterlere 1-10 arası puan verin.
(Puan x Önem Derecesi) formülüyle kazanan seçenek matematiksel olarak ortaya çıkar.
Örnek Senaryo: Hangi Evi Kiralamalıyım?
Şehir merkezindeki pahalı ev (Ev A) ile banliyödeki ucuz ev (Ev B) arasında kaldığınızı varsayalım. İşte karar matrisi:
| Kriter | Önem (%) | Ev A (Merkez) | Ev B (Uzak) |
|---|---|---|---|
| Kira Fiyatı | %50 (Çok Önemli) | 3 Puan (Pahalı) | 9 Puan (Ucuz) |
| İşe Yakınlık | %30 (Önemli) | 10 Puan (Yürüyerek) | 2 Puan (Trafik) |
| Ev Konforu | %20 (Az Önemli) | 6 Puan (Eski) | 8 Puan (Yeni) |
| TOPLAM SKOR | - | 5.7 Puan | 6.7 Puan 🏆 |
*Sonuç: Merkeze uzak olsa da, fiyat kriteri sizin için çok önemli olduğu için matematiksel olarak Ev B daha mantıklı çıkmaktadır.*
⚠️ Sezgi Faktörü
Eğer hesaplama sonucunda "Ev B" kazanmasına rağmen içinizden bir ses "Hayır, Ev A olsun" diyorsa, bu da bir veridir. Bu durum, "İşe Yakınlık" veya "Konfor" kriterine aslında sandığınızdan daha fazla önem verdiğinizi gösterir. Ağırlıkları güncelleyip tekrar hesaplayın.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Bu yöntem duygusal kararlarda (ilişkiler vb.) işe yarar mı?
Kısmen evet. Duygusal konuları (güven, eğlence, gelecek planı) puanlamak zordur ama kağıda dökmek, neye gerçekten değer verdiğinizi görmenizi sağlar.
2. Kriter ağırlıklarını (Importance) nasıl belirlemeliyim?
Toplamı 100 olacak şekilde dağıtabilirsiniz (Örn: Fiyat 60, Kalite 40). Ya da her kritere 1'den 5'e kadar "Önem Yıldızı" verebilirsiniz.
3. SWOT analizi ile farkı nedir?
SWOT analizi (Güçlü/Zayıf Yönler) bir durumun genel fotoğrafını çeker. Karar Matrisi ise doğrudan "A mı, B mi?" sorusuna sayısal bir cevap verir ve seçenekleri yarıştırır.
4. Sonuçlar %100 doğru mudur?
Araç, sizin girdiğiniz verilere göre "matematiksel olarak en doğru" sonucu verir. Ancak girdileriniz (verdiğiniz puanlar) objektif değilse, sonuç da yanıltıcı olabilir.
5. Kaç seçenek ekleyebilirim?
İnsan beyni aynı anda 3-4 seçeneği kıyaslayabilir. Daha fazlası kafa karışıklığı yaratır. En iyi sonuç için seçenek sayısını 2 veya 3'e indirdikten sonra bu aracı kullanın.
